Ο Βασίλης Ξανθόπουλος έλαβε το πτυχίο του στα Μαθηματικά από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το 1973. Συνέχισε τις σπουδές του στις ΗΠΑ όπου απέκτησε το MSc και διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο του Σικάγου το 1976 και 1978 αντίστοιχα. Το ακαδημαϊκό γενεαλογικό του δένδρο είναι εδώ.
Κατά την περίοδο 9/1978 - 6/1979 ήταν επισκέπτης επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Μοντάνα και από 7/1979 έως 12/1979 ήταν μεταδιδακτορικός ερευνήτης Πανεπιστήμιο Syracuse. Επέστρεψε στην Ελλάδα ως Βοηθός στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (1980-1982) προτού ενταχθεί στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης ως Επίκουρος Καθηγητής το 1982. Εξελίχθηκε σε Αναπληρωτή Καθηγητή το 1983 και σε (1983-1987) και Καθηγητής στο 1987. Διετέλεσε πρόεδρος του Τμήματος Φυσικής για δύο θητείες, από το 1987 έως το 1989 και από το 1989 έως τον πρόωρο θάνατό του στις 27 Νοεμβρίου 1990.
Μαθηματική Φυσική, Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, Θεωρητική Αστροφυσική. Το σύνολο των δημοσιεύσεών του στο NASA/ADS είναι διαθέσιμες εδώ. Έγραψε επίσης και ένα βιβλίο για το ευρύ κοινό με τίτλο "Περί Αστέρων και Συμπάντων" (Παν. Εκδόσεις Κρήτης 1986-2013).