Το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο (Ε.Π.Ι.) Θεωρητικής και Υπολογιστικής Φυσικής ιδρύθηκε το 1992. Είναι ένα από τα δεκαέξι ερευνητικά ινστιτούτα που λειτουργούν σήμερα και τα οποία εποπτεύονται από το Υπουργείο Παιδείας. Φιλοξενείται στις εγκαταστάσεις του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης και έχει ως σκοπό την θεωρητική και εφαρμοσμένη έρευνα στη Φυσική Πλάσματος και στη Πυρηνική Φυσική.
Το Ινστιτούτο χρησιμοποιείται από μέλη ΔΕΠ που κατά κύριο λόγο ανήκουν στις θεωρητικές ομάδες του Τμήματος, οι οποίες επίσης στηρίζονται στην ύπαρξη ενός πολύ καλά οργανωμένου και στελεχωμένου Υπολογιστικού Κέντρου, και αποτελεί μια εξαιρετική ερευνητική υποδομή. Το Τμήμα εκτιμά ότι η υποστήριξη της λειτουργίας του Ινστιτούτου, το οποίο το 2008 έχει προταθεί να αναμορφωθεί σε «Ινστιτούτο Θεωρητικής και Υπολογιστικής Φυσικής» είναι καθοριστικής σημασίας για την υποστήριξη και περαιτέρω ανάπτυξη των δραστηριοτήτων του Τμήματος σε όλους του τομείς της θεωρητικής φυσικής.
Το 2010 το Ινστιτούτο ξεκίνησε την διαδικασία αξιολόγησής του. Το αρχείο PDF με την πλήρη Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης (72 σελίδες) είναι διαθέσιμο εδώ, ενώ μία συνοπτική μορφή της (14 σελίδες) βρίσκεται εδώ.
Καταχωρήσεις του Ινστιτούτου στη "Διαύγεια".
Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Θεωρητικής και Υπολογιστικής Φυσικής.
