O Βασίλης Χαρμανδάρης έλαβε το πτυχίο Φυσικής από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το 1989 και το διδακτορικό του δίπλωμα (Ph.D.) στην Αστροφυσική από το Iowa State University (ΗΠΑ) το 1995. Το ακαδημαϊκό γενεαλογικό του δέντρο βρίσκεται εδώ.
Εργάστηκε το 1996-1997 ως μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Αστροφυσικής του CEΑ/Saclay στη Γαλλία και από το 1997 έως το 1999 ως Marie Curie Fellow στο Αστεροσκοπείο Παρισιού. Από το 1999 μέχρι το 2005 ήταν ερευνητής στο Τμήμα Αστρονομίας του Πανεπιστημίου Cornell στις Η.Π.Α. Ήλθε ως Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης τον Φεβρουάριο του 2005, εξελέγη στη βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή το 2009 και σε αυτή του Καθηγητή το 2014. Από το 2013 έως το 2018 διατέλεσε Διευθυντής του Ινστιτούτου Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Από το 2019 είναι Διευθυντής του Ινστιτούτου Αστροφυσικής στο Ίδρυμα Τεχνολογίας & Έρευνας καθώς και Διευθυντής του Αστεροσκοπείου Σκίνακα. Από τον Απρίλιο του 2022 είναι και Adjunct Research Professor στο European University Cyprus.
Παρατηρησιακή Αστροφυσική με ειδίκευση σε εξωγαλαξιακή αστροφυσική και διαστημική αστρονομία στο υπέρυθρο. Μελέτη προβλημάτων που σχετίζονται με μεσοαστρική ύλη σε αλληλεπιδρώντες γαλαξίες, ενεργούς γαλαξιακούς πυρήνες (AGN), και περιοχές έντονου σχηματισμού αστέρων.